|
Τοιχογραφίες της Θήρας: Το μουσείο αντιγράφων Πέτρου Νομικού
Οι τρισδιάστατες τοιχογραφίες πραγματικού μεγέθους, οι οποίες αναπαρίστανται και εκτίθενται σε αυτό το μουσείο, είχαν χορηγό το «Ίδρυμα Θήρας, Πέτρος Μ. Νομικός» και παρήχθησαν στη Γαλλία από την εταιρία Transfer Relief SA. χρησιμοποιώντας την μέθοδο Kodak Pathé. Άλλες όμοιες με την Kodak Paté προμήθειες έχουν χρηματοδοτηθεί από το Μουσείο Getty της Καλιφόρνια και την Γαλλική Κυβέρνηση για τον Αιγυπτιακό Τάφο του Σεννεφέρ και το Σπήλαιο Lascaux, αντίστοιχα.
Η κατασκευή αυτών των εικόνων περιελάμβανε μία μακρά, πολύπλοκη και επίπονη διαδικασία, η οποία απαιτούσε την μεταφορά φωτογραφικών γαλακτωμάτων επί ενός συνθετικού υποστρώματος, το οποίο αντιγράφει επακριβώς εκείνο της αυθεντικής γύψινης τοιχογραφίας. Αυτό το υπόστρωμα δημιουργήθηκε από ένα τρισδιάστατο-φωτόγραμμα της αυθεντικής τοιχογραφίας, κατά πολύ σύμφωνο με τον τρόπο που η δορυφορική τέχνη δημιουργίας εικόνων χρησιμοποιείται για vα αποδώσει τρισδιάστατα τοπογραφικά με επεξεργασία σε υπολογιστή.
Μετά την ολοκλήρωση του υποστρώματος, το φωτογραφικό γαλάκτωμα στη συνέχεια σταθεροποιείται για να δημιουργήσει τις τοιχογραφίες, οι οποίες εκτίθενται στο μουσείο και αναπαρίστανται σε αυτό το άλμπουμ. Κάθε εικόνα, η οποία παρουσιάζεται στο μουσείο αποδίδεται σε μία κλίμακα 1/1 και έχει φωτογραφηθεί τρισδιάστατα χρησιμοποιώντας αρνητικά 20x25 εκ. προκειμένου να μειωθεί η περιφερειακή παραμόρφωση της εικόνας και να παραχθεί η μέγιστη δυνατή ανάλυση. Τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά ρεαλιστικά και ακριβή και η έκθεση στα Φηρά παραμένει το μόνο μέρος, όπου μπορεί κανείς να δει, να απολαύσει και να μελετήσει όλες τις τοιχογραφίες από το Ακρωτήρι της Θήρας. Η έκθεση συνοδεύεται από πολύ κατατοπιστικά σημειώματα που είναι περισσότερο κατατοπιστικά στα Αγγλικά παρά στη γλώσσα μας, γιατί τα ελληνικά κείμενα είναι, δυστυχώς, άσχημα μεταφρασμένα από τα Αγγλικά.
Για μία πιο εμπεριστατωμένη ανάλυση πάνω σε τεχνικά και καλλιτεχνικά θέματα σχετικά με την δημιουργία των αντιγράφων, παρακαλούμε συμβουλευθείτε "Η Έκθεση Τοιχογραφιών της Θήρας Πέτρου Νομικού: Λεπτομερής αναφορά για τους επισκέπτες που δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον".
Φωτογραφίες: Μιχάλης Τζιώτης
Επιλέξτε σελίδα του Άλμπουμ:
Μπορείτε να μεγεθύνετε τις φωτογραφίες κάνοντας κλικ.
Κτήριο Β’Το κτήριο Β είναι μια μεγάλη δομική μονάδα που βρίσκεται στο νότιο μέσο τμήμα της ανασκαφής. Λόγω της διάβρωσης από το νερό, το οικοδόμημα έχει κοπεί στα δύο και η θέση της εισόδου είναι αδύνατο να καθοριστεί. Τα αγγεία που βρέθηκαν μέσα στο Κτήριο Β δείχνουν ότι ήταν ιδιωτική οικία. Τα ανώτερα πατώματα αυτού του κτηρίου (δωμάτια Β1 και 6) ήταν διακοσμημένα με τοιχογραφίες.
Το δωμάτιο Β1 περιείχε τους «Πυγμάχους» κατά μήκος του νότιου τοίχου ενώ οι «Αντιλόπες» διακοσμούσαν το βόρειο τοίχο. Κατά μήκος του άνω τμήματος των τοίχων ήταν ζωγραφισμένες ευρείες οριζόντιες ζώνες από μπλε κισσό σε σχήμα καρδιάς, ενώ κάτω από τις σχεδιασμένες παραστάσεις υπήρχαν απλές οριζόντιες χρωματιστές ζώνες.
Αν και το δωμάτιο Β6 βλάφθηκε σημαντικά από τη διάβρωση, η βορειοδυτική γωνία της δομής παρέμεινε κατά ένα μεγάλο μέρος άθικτη. Σε αυτό το τμήμα βρέθηκαν κομμάτια των τοιχογραφιών των «Πιθήκων» και των «Μοσχαριών».
Σχεδιάγραμμα του Κτηρίου (Τομέα) Β' |
|
Ξαι άλλο σχεδιάγραμμα του Κτηρίου (Τομέα) Β' (Με κόκκινο τα δωμάτια όπου βρέθηκαν οι τοιχογραφίες) |
|
«Πυγμάχοι»
Κτήριο Β Δωμάτιο Β1, Νότιος τοίχος, Ύψ. 2,75 / Πλ 0,94 μ.
Ζωγραφισμένα σε λευκό υπόβαθρο, που πλαισιώνεται από ένα κόκκινο κύμα, βρίσκονται δύο αγόρια πυγμάχοι.
Τα κομψά σώματα που απεικονίζονται φέρουν πολύ λιτό ιματισμό, στρέφοντας το μάτι του θεατή στα εν μέρει ξυρισμένα μπλε κεφάλια με δύο μακριές κοτσίδες και δύο μικρές τούφες μαλλιού.
Το αγόρι στα αριστερά φαίνεται προφίλ, ενώ το άλλο παιδί γυρίζει τον κορμό του σε μια τριών τετάρτων μπροστινή στάση. Μια τέτοια στάση παρουσιάζει μεγαλύτερες καλλιτεχνικές δυσκολίες. Επιπλέον, ο καλλιτέχνης έχει προσπαθήσει να απεικονίσει το βάθος προσπαθώντας να συλλάβει την κίνηση των πυγμάχων αφήνοντας τα χέρια, τους μηρούς, ακόμη και τα δάχτυλα των ποδιών να διασταυρώνονται.
Επίσης έχει ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι ενώ και τα δύο παιδιά φορούν πυγμαχικά γάντια στο δεξί χέρι και μια ζώνη (περίζωμα) γύρω από τη μέση, μόνο ένας από τους δύο φορά κοσμήματα. Τα κοσμήματα μπορούμε να υποθέσουμε ότι δείχνουν την ιεραρχία.
Μια και η σύνθεση βρέθηκε σε ένα ιδιωτικό σπίτι, ένα όχι δημόσιο οικοδόμημα, τα δύο αγόρια μπορεί να ήταν οι κάτοικοι της. Γι’ αυτούς τους λόγους, οι εμπειρογνώμονες θεωρούν όπ η σύνθεση πρέπει να ερμηνευθεί περισσότερο ως εορτασμός μιας τελετουργικής ενηλικίωσης παρά ως δύο παιδιά που παίζουν. |
|
«Πυγμάχοι» (Αναπαράσταση του δωματίου όπου βρέθηκε η τοιχογραφία)
Φαίνονται δεξιά και «Οι Αντιλόπες» |
|
«Πυγμάχοι» (Λεπτομέρεια) |
|
«Πυγμάχοι» (Λεπτομέρεια) |
|
«Αντιλόπες»
Κτήριο Β, Δωμάτιο Β1, Δυτικός τοίχος, Ύψ. 2,75 / Πλ. 2,00 μ. Βόρειος τοίχος, Ύψ. 1,41 / Πλ. 1,15 μ.
Ζωγραφισμένες σε άσπρο υπόβαθρο, που πλαισιώνεται από ένα κόκκινο κύμα, βρίσκονται δύο αντιλόπες. Άλλα δύο ζευγάρια αντιλοπών κάλυψαν κάποτε τους τοίχους αυτού του δωματίου. Επάνω στον τέταρτο τοίχο εικονίζονταν οι «Πυγμάχοι», που πλαισιώθηκαν από ένα παρόμοιο κόκκινο μοτίβο κυμάτων.
Είναι ασαφές από τις τοιχογραφίες εάν τα ζώα που απεικονίζονται είναι γκαζέλλες ή αντιλόπες. Εντούτοις, ούτε οι αντιλόπες ούτε οι γκαζέλλες ήταν γηγενείς στα Κυκλαδικά νησιά. Επιπλέον, κανένα αρχαιολογικό στοιχείο δεν δείχνει ότι αυτά τα δύο είδη θα μπορούσαν να έχουν ζήσει ελεύθερα στο νησί. Η ανικανότητα να καθοριστούν τα είδη είναι ένα επιπλέον επιχείρημα στον ισχυρισμό ότι ο ζωγράφος μπορεί ποτέ να μην είχε δει τέτοιο ζώο ζωντανό. Αφού οι κοντινότερες άγριες ανπλόπες και γκαζέλλες ζούσαν είτε στην Αφρική (Αίγυπτος) είτε στην Εγγύς Ανατολή, είναι πιθανό αυτά τα «υβριδικά» πλάσματα να προήλθαν από τη μνήμη ή να αντιγράφηκαν από άλλες εικόνες (αγγειοπλαστική, σφραγίδες, κ.λπ.). Γι’ αυτόν το λόγο είναι κατανοητό το ότι οι αντιλόπες δεν εντάσσονται σε οποιοδήποτε φυσικό περιβάλλον, αντίθετα, φαίνονται να επιπλέουν χωρίς φυσικό πλαίσιο.
Από καλλιτεχνική άποψη, τέτοια λεπτά σχέδια γραμμών είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνουν. Ο σύγχρονος Ελληνας ζωγράφος Αλέκος Φασσιανός εντυπωσιάστηκε με την εμπιστοσύνη στο χέρι τους και την ικανότητα των Θηραϊκών καλλιτεχνών. Η δυνατότητα να συρθούν οι τολμηρές ρευστές γραμμές σε ένα μέσο που δεν αντέχει το σβήσιμο ή τον επανασχεδιασμό είναι μια ικανότητα χαρακτηριστική των αρχαίων και σύγχρονων μεγάλων καλλιτεχνών. |
|
«Αντιλόπες», Διακόσμηση στην άνω ζώνη της τοιχογραφίας
Κτήριο Β, Δωμάτιο Β1, Δυτικός τοίχος, Ύψ. 2,75 / Πλ. 2,00 μ. Βόρειος τοίχος, Ύψ. 1,41 / Πλ. 1,15 μ. |
|
Πίθηκοι
Κτήριο Β Δωμάτιο Β6 Βόρειος τοίχος. Ύψ. 2,70 / Πλ 2,76 μ. Δυτικός τοίχος. Υψ. 2,70 / Πλ. 1,13 μ.
Στο βόρειο και δυτικό τοίχο του δωματίου Β6, στον ανώτερο όροφο του Κτηρίου Β, μπλε πίθηκοι απεικονίζονται σε ένα βραχώδη βιότοπο. Τα χρώματα των βράχων και το τοπίο μας θυμίζουν το νησί Θήρα. Ο καλλιτέχνης φαίνεται εξοικειωμένος με αυτά τα ζώα. Όπως και στην πραγματικότητα, ο καλλιτέχνης απεικονίζει τους αναρριχόμενους πιθήκους με τις ουρές τους να διαγράφουν ένα σχήμα λατινικού S. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι όταν κινούνται οι πίθηκοι, η κάμψη της ουράς σε σχήμα S είναι απαραίτητη προκειμένου να διευκολύνει την ισορροπία και το κράτημα.
Οι πίθηκοι κρατούσαν σημαντική θέση στην αρχαία Αιγυπτιακή θεολογία και επιπλέον ήταν γηγενείς στην περιοχή. Ενδεχομένως, ήρθαν στο νησί ως δώρα και κατοικίδια ζώα, το κρανίο ενός πιθήκου βρέθηκε στην Θήρα και αυτό μας κάνει να πιστεύουμε πως ο καλλιτέχνης είχε τη δυνατότητα να μελέτησει από πρώτο χέρι τα ζώα αυτά. Μπλε σε χρώμα με άσπρη κοιλιά και βουβώνα και ένα μικρό στρογγυλό κεφάλι με ένα μυτερό ρύγχος, οι πίθηκοι του καλλιτέχνη παρουσιάζουν πειστική εικόνα της πραγματικότητας.
Οι πίθηκοι εδώ απεικονίζονται σε φυσικό περιβάλλον, στερημένοι από κάθε ανθρωπομορφικό στοιχείο, αντίθετα απ' ό,τι συμβαίνει σε άλλες τοιχογραφίες που βρέθηκαν στον αρχαιολογικό χώρο στο Ακρωτήρι. |
|
Πίθηκοι (Και άλλη λεπτομέρεια, αυτή από τον δυτικό τοίχο) |
|
Πίθηκοι (Λεπτομέρεια από τον βόρειο τοίχο στην προηγούμενη φωτογραφία) |
|
«Μοσχάρια»
Κτήριο Β. δωμάτιο Β6
Οι μόσχοι ήταν πιθανώς μέρος της τοπικής εξημερωμένης πανίδας και βρίσκονται συχνά στην Θήρα, μαζί με ανθρώπους. Σε άλλες τεχνοτροπίες της Εποχής του Χαλκού, σε γειτονικές κοινωνίες, οι μόσχοι και άλλα βοοειδή εμφανίζονται συχνά στο πλαίσιο θυσιών. |
|
Επιλέξτε σελίδα του Άλμπουμ:
|
|
|
|
