|
Σιάτιστα
Σιάτιστα: Άποψη της πόλης |
Καλωσήλθατε στη Σιάτιστα!
Ή, έτσι θα λέγαμε αν υπήρχε περίπτωση να επισκεφθείτε αυτήν την πόλη, που, ατυχώς, βρίσκεται σε ‘άβολο’ σημείο στο χάρτη. Ούτε και θα σας την συστήσει το τουριστικό Γραφείο που συνεργάζεστε, αν δεν είστε μακεδόνες, υπάρχουν τόσα άλλα μέρη με μεγαλύτερο οικονομικό ενδιαφέρον. Το ίδιο και οι ξένοι: μερικούς Αυστραλούς βλέπουμε μόνο, σταλμένους από κάποιον τουριστικό πράκτορα, μετανάστη από τη Σιάτιστα! Το πόσο αυτό είναι κρίμα είναι δύσκολο να σας πείσουμε, βλέπετε, οι καλλιτεχνικοί και πολιτισμικοί θησαυροί της Σιάτιστας είναι μία πραγματική Αποκάλυψη! Αν σας ενδιαφέρει να μάθετε περισσότερα για έναν τόπο που δύσκολα θα καταφέρετε να επισκεφτείτε, διαβάστε αυτό το κείμενο και ‘ξεφυλλίστε’ τα άλμπουμ με τις φωτογραφίες. Τα άλμπουμ εμπλουτίζονται συνεχώς, παρότι οι φωτογραφίες χρειάζονται εκατοντάδες εργατοώρες να τραβηχτούν, να εκτιμηθούν, να σχολιαστούν, να τύχουν της απαραίτητης επεξεργασίας και να ‘ανέβουν’ στο διαδίκτυο. Θεωρούμε πως αξίζει τον κόπο, αφού, όπως λέγεται, οι φωτογραφίες δεν ψεύδονται!
Η Σιάτιστα (από πολλούς τα Σιάτιστα!) είναι μια μεγάλη κωμόπολη στο Νομό Κοζάνης, 28 χιλιόμετρα από την Κοζάνη, σε υψόμετρο 900 μέτρων στις πλαγιές του όρους Βέλια. Ιδρύθηκε από Έλληνες, φυγάδες από τη Μικρά Ασία και την Θεσσαλία κατά την εποχή της επέκτασης των Οθωμανών, που αποζητούσαν την ελευθερία τους και το δικαίωμα να λατρεύουν το δικό τους θεό. Όσο και αν το ανάγλυφο ήταν κατάλληλο, γιατί ήταν εύκολο να υπερασπιστούν τα σπίτια τους, η γη ήταν άγονη και δύσκολο να καλλιεργηθεί. Μόνη διέξοδος ήταν η καλλιέργεια της αμπέλου και η κτηνοτροφία. Έτσι, η οικονομία του τόπου βασίστηκε στην παραγωγή κρασιού, στην οικοτεχνία για την επεξεργασία της γούνας και δέρματος, και στην εμπορία τους, και οι κάτοικοι της Σιάτιστας διέπρεψαν σε αυτές τις δραστηριότητες.
Το εμπόριο με τη Βενετία και, αργότερα, με τα Βαλκάνια, αποτέλεσε τη βάση για τον πλουτισμό των κατοίκων και ο πλούτος, με τη σειρά του, εξασφάλισε (εξαγόρασε) ένα βαθμό αυτονομίας και άλλα προνόμια από τους Τούρκους κατακτητές. Στις καλύτερές της μέρες, τον 18ο αιώνα, η ανάπτυξη της οικονομίας έδωσε στους ντόπιους τη δυνατότητα να κτίζουν περίτεχνα αρχοντικά και εκκλησιές, αφού μπορούσαν να εισάγουν εργάτες και τεχνογνωσία από άλλα μέρη της Ελλάδας. Χαρακτηριστικό του πλούτου της Σιάτιστας εκείνη την περίοδο είναι ο προσωνύμιο "Φλωροχώρι" που της αποδόθηκε, λόγω των χρυσών φλουριών που είχε αποθησαυρίσει, ή και από το έθιμο να κρεμούν οι γυναίκες και τα κορίτσια χρυσά φλουριά στο στήθος τους, τα οποία άστραφταν όταν χόρευαν στους γάμους και στα γλέντια. Άλλη επιβεβαίωση έρχεται από την πιθανή ετυμολογία του ονόματος της πόλης, ονόματος που, σύμφωνα με την άποψη του καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κ. Ν. Ψημμένου, προέρχεται απ’ τη γερμανική λέξη Schatzstadt = Θησαυρούπολη, όπως ονόμαζαν τη Σιάτιστα οι Σιατιστινοί απόδημοι του 17ου αιώνα που επέστρεφαν από την Αυστροουγγαρία. Ο πλούτος έκανε δυνατή την ίδρυση, στελέχωση και λειτουργία στη Σιάτιστα μερικών από τα καλύτερα Σχολεία στον Ελληνικό χώρο, που δημιούργησαν μία παράδοση στις Τέχνες και τα Γράμματα. Η Σιάτιστα έβγαλε πολλούς δασκάλους και αγωνιστές της ελευθερίας.
Γιατί να μπει κανείς, τελικά, στον κόπο να επισκεφθεί τη Σιάτιστα; Πρώτα απ’ όλα, για να επισκεφθεί τις πανέμορφες εκκλησιές και τα αξεπέραστα σε ομορφιά αρχοντικά της. Μετά, για να δοκιμάσει τον τοπικό Ηλιαστό οίνο. Άλλος λόγος είναι να μπορέσει να κάνει τις χειμερινές του διακοπές σε μια οργανωμένη πόλη και σε υψηλού επιπέδου και άψογης καθαριότητας ξενοδοχείο, έστω και αν πρέπει να οδηγεί λίγο περισσότερο για να φτάσει στις χιονοδρομικές πίστες. Επίσης, για να συμμετάσχει στα διάφορα ντόπια παραδοσιακά Καρναβαλικά δρώμενα στους νομούς Κοζάνης και Καστοριάς, που δεν γίνονται μία μόνο φορά το χρόνο, όπως αλλού, και τις πολλές τοπικές εορταστικές εκδηλώσεις και πανηγύρια, όπου όλα τα πατροπαράδοτα ήθη και έθιμα αναπαριστώνται με πιστότητα. Αν ακόμα δεν πειστήκατε, για να βρείτε θαυμάσια γουναρικά και δερμάτινα σε τιμές ευκαιρίας!
Η Σιάτιστα, πόλη στο Νομό Κοζάνης |
|
Σιάτιστα: Τοιχογραφία από το Αρχοντικό Αργυριάδη - Μαλιόγκα |
|
|
|
|
|
