Ευρυτανία: Η Ιερά Μονή του Προυσού

Είναι από τα λίγα σωζόμενα μοναστήρια της Ευρυτανίας. Αποτελείται από την εκκλησία και μία πτέρυγα με τα κελιά των μοναχών. Τελευταία έχει χτιστεί και αίθουσα μυσείου, και μία νέα πτέρυγα με κελιά. Ο ναός, αφιερωμένος στην Παναγιά την Προυσιώτισσα, είναι σταυροειδής με τρούλο και χρονολογείται από το 1754. Στη δυτική πλευρά του ναού υπάρχει κρύπτη σε τρύπα στο βράχο που έχει διαμορφωθεί σε παρεκκλήσιο. Οι τοιχογραφίες χρονολογούνται από το 1785. Άλλες νωπογραφίες έχουν διασωθεί στην εξωτερική δυτική πλευρά της Κρύπτης, ενώ στο εσωτερικό μπορούμε να διακρίνουμε δύο φάσεις, μία από τις οποίες ιερογραφήθηκε το 1518. Ένα αξιοσημείωτο ξυλόγλυπτο τέμπλο κοσμεί την Κρύπτη, φτιαγμένο το 1810.

Ακριβώς απέναντι από τη Μονή υπάρχει ένα κτίριο μεγάλης ιστορικής σημασίας: Είναι το πρώτο Ελληνικό Σχολείο που λειτούργησε κατά την Τουρκοκρατία, που ιδρύθηκε από τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, γεννημένο σε ένα χωριό κοντά στο, γειτονικό στον Προυσό, Θέρμο. Ήταν τέτοιες ενέργειες του Αγίου, που μαζί με τα κηρύγματά του τον οδήγησαν στο μαρτύριο, και ας είπαν οι Τούρκοι πως ήταν πράκτορας των Ρώσων στα Ορλωφικά.
(Φωτογραφίες: Μιχάλης Τζιώτης)

Το Μοναστήρι του Προυσού Το Μοναστήρι πρωτοχτίστηκε το πρώτο μισό του 9ου αιώνα. Από τότε καταστράφηκε πολλές φορές, κυρίως από εμπρησμό. Η τελευταία του καταστροφή, και αυτή από εμπρησμό, έγινε από τους Γερμανούς στις 16 Αυγούστου του 1944.	Το Μοναστήρι στον Προυσό Αυτή η φωτογραφία δίνει καλύτερα την εικόνα του πώς το Μοναστήρι είναι χτισμένο πάνω στον κάθετο βράχο πάνω από τον γκρεμό της χαράδρας!
Αποψη του παλαιού κτηρίου με τα κελιά των μοναχών Το μόνο που ακούγεται είναι το μουρμούρισμα του νερού που κυλά στη χαράδρα, αρκετές δεκάδες μέτρα πιο κάτω, και το κελάιδισμα των πουλιών. Η κατάνυξη σε ώρα λειτουργίας είναι ανεπανάληπτη.	Το Ρολόι του Μοναστηριού στον Προυσό Το ρολόι είναι χτισμένο απέναντι από την Ιερά Μονή, πάνω σε λόφο που πυργώνεται πάνω από τη χαράδρα. Αν είναι αλήθεια πως οι φωτογραφίες αποτυγχάνουν να μεταδώσουν το δέος που εμπνέει στον φωτογράφο ένας τόπος, εδώ έχουμε μια τρανή απόδειξη!
Το Ρολόι του Μοναστηριού στον Προυσό Ακόμα μία άποψη του ρολογιού και των απόκρημνων βράχων που επάνω τους είναι τους χτισμένο.	Το Ρολόι του Μοναστηριού στον Προυσό Το απογευματινό φως ρίχνει τη σκιά του βράχου και του ρολογιού στο βάθος της χαράδρας.
Το εκκλησάκι των Αγίων Πάντων στον Προυσσό Αυτό το εκκλησάκι βρίσκεται απέναντι από το Μοναστήρι, δίπλα στον χώρο στάθμευσης των αυτοκινήτων. Χτίστηκε το 1754. Ακριβώς πίσω του φαίνεται το ρολόι του Μοναστηριού, χτισμένο και αυτό σε ένα απόκρημνο λόφο απέναντι στο Μοναστήρι.	Η Ιερά Μονή του Προυσού: Άλλη άποψη του μουσείου, του καμπαναριού και του κτιρίου των κελιών. Στο Μουσείο φυλάσσονται πολλά ενδιαφέροντα εκθέματα όπως χειρόγραφοι Κώδικες, βιβλία τυπογραφημένα, ένα σπαθί που πιστεύεται πως ανήκε στον Καραϊσκάκη, καθώς και πολλές παραδοσιακές φορεσιές.
Ιερά Μονή Προυσού: Ανοιχτός χώρος που οδηγεί στην είσοδο Η είσοδος στην κυρίως αυλή της Μονής φαίνεται στο βάθος. Το κτίριο στα αριστερά είναι το νέο συγκρότημα των κελιών των μοναχών. Ακριβώς απέναντί του, όχι εμφανές στην φωτογραφία, βρίσκεται το κτίριο του Μουσείου.	Ιερά Μονή Παναγίας Προυσιώτισσας: Άποψη του νέου κτιρίου με τα κελιά των μοναχών Η είσοδος στην κυρίως αυλή της Μονής είναι μετά βίας ορατή κάτω αριστερά, και σημαδεύεται από τις σημαίες. Η κίτρινη σημαία είναι με τον Βυζαντινό δικέφαλο αετό, έμβλημα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που συμβόλιζε την ύπαρξή της πάνω σε δύο ηπείρους.
Ιερά Μονή Προυσού: Ακόμα μία άποψη του νέου κτιρίου Πάλι η Βυζαντινή σημαία, ένας μεταλλικός σταυρός και δύο φανοί επάνω στην κύρια πύλη εισόδου.	Ιερά Μονή Προυσού: Η Εκκλησία της Παναγιάς της Προυσιώτισσας Η εκκλησία είναι χτισμένη στην είσοδο ενός ανοίγματος στον κάθετο βράχο. Στην δυτική πλευρά της εκκλησίας υπάρχει Κρύπτη, σκαμμένη στον βράχο, που χρησιμοποιείται ως παρεκκλήσιο. Η εκκλησία χτίστηκε για να στεγάσει την ιερή και θαυματουργή εικόνα της Παναγίας από την Προύσσα της Βιθυνίας, έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, που βρέθηκε σε κοντινή σπηλιά στην Ευρυτανία, αφού είχε φυγαδευτεί από τη Μικρά Ασία για να σωθεί από τους εικονομάχους. Η εκκλησία αρχικά ήταν χτισμένη μέσα στην μικρή σπηλιά στο εσωτερικό του βράχου που σήμερα λειτουργεί ως Κρύπτη για το συνολικό κτίσμα, έτσι όπως διαμορφώθηκε με την προσθήκη τού έξω από τη σπηλιά τμήματος του ναού.
Είσοδος την Εκκλησία της Παναγιάς Προυσιώτισσας Με εικονογραφικό διάκοσμο στο υπέρθυρο.	Είσοδος την εκκλησία της Παναγιάς Προυσιώτισσας - Υπέρθυρο Το υπέρθυρο της εισόδου από κοντά
Το εσωτερικό της εκκλησίας της Παναγιάς Προυσιώτισσας Εικόνες, ασημένια καντήλια, ξύλινο γλυπτό τέμπλο, ψίθυροι και στιγμές περισυλλογής και προσευχής...	Το εσωτερικό της Κρύπτης στην εκκλησία της Παναγιάς της Προυσιώτισσας Η θαυματουργός εικόνα της Παναγιάς της Προυσσιώτισας στη σκαμμένη στο βράχο κρύπτη δίπλα στην εκκλησία. Ευσεβείς προσκυνητές υποκλίνονται στη Χάρη Της
Το εσωτερικό της Κρύπτης στην εκκλησία της Παναγιάς της Προυσιώτισσας Ακόμα μία φωτογραφία της Κρύπτης. Φυσικά, τα φλας απαγορεύονται. Και επειδή στις σύγχρονες μηχανές το φλας λειτουργεί αυτόματα, έχει απαγορευθεί η φωτογράφηση γενικά! Μόνο με ειδικό εξοπλισμό μπορέσαμε να φωτογραφήσουμε, χωρίς να ενοχλήσουμε τους ευσεβείς πιστούς και τους άγρυπνα επιτηρούντες την απαγόρευση μοναχούς!	Ιερά Μονή Παναγιάς Προυσιώτισσας: Βρυσομάνα σε μορφή λιονταρίσιας κεφαλής Στην αυλή της Μονής για να ξεδιψά κάθε κουρασμένος...
Παναγιά Προυσιώτισα: Μαρμάρινη εικόνα-τρίπτυχο στο προαύλιο της Μονής	Παναγιά Προυσιώτισα: Το ιστορικό κτίριο των Ελληνικών Γραμμάτων Φάρος των Ελληνικών Γραμμάτων κατά τους σκοτεινούς χρόνους της Τουρκοκρατίας, στέκει ακόμη όρθιο και του γίνεται γενική ανακαίνιση. Βρίσκεται νότια του Ιερού Ναού των Αγίων Πάντων.