Το Παλαιό Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα
Εισαγωγή
Το Παλαιό Μουσείο της Ακρόπολης θεωρούνταν από τα σπουδαιότερα του κόσμου και οπωσδήποτε το πιο σημαντικό μουσείο με αναφορά στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό. Κτίστηκε πάνω στον βράχο της Ακρόπολης το 1874, σε τρόπο που να μην προσβάλλει αισθητικά τα μνημεία, ούτε να είναι ορατό από οπουδήποτε στην πόλη της Αθήνας.
Οι ανασκαφές που ακολούθησαν, στο τέλος του 19ου αιώνα, αποκάλυψαν τεράστιο πλούτο ευρημάτων που ήταν αδύνατο να εκτεθούν στον περιορισμένο χώρο του μουσείου. Έτσι, οι επιγραφές, τα μπρούτζινα, τα πήλινα και μια ποικιλία από άλλα ευρήματα βρίσκονται τώρα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, όπου μεταφέρθηκαν αρχικά για συντήρηση. Η κατάσταση επιβαρύνθηκε με την αποκαθήλωση των μαρμάρινων τεμαχίων από τις Ζωφόρους του Παρθενώνα (δηλαδή ό,τι απέμεινε από τη ληστρική επιδρομή του Έλγιν) και τη μεταφορά τους στο Παλαιό Μουσείο της Ακρόπολης, μαζί με τις Καρυάτιδες (τις μαρμάρινες κόρες που υποβάσταζαν το νότιο εξώστη του Ερέχθειου). που απομακρύνθηκαν από τη θέση τους για να προφυλαχτούν σε ειδική αεροστεγή προθήκη με ατμόσφαιρα αζώτου, γιατί η ατμοσφαιρική ρύπανση είχε προσβάλει την μαρμάρινη επιφάνεια και είχε καταστρέψει τις λεπτομέρειες των προσώπων τους.
Η συλλογή του Μουσείου περιλάμβανε:
Γλυπτά αναθήματα της Αρχαϊκής Περιόδου
Αετώματα Ναών που χρονολογούνται από την Αρχαϊκή Περίοδο
Αρχαϊκούς Ιππείς
Γλυπτά του αυστηρού ρυθμού.
Αετώματα - μετόπες Παρθενώνα.
Τη Ζωφόρο του Παρθενώνα.
Τη Ζωφόρο του Ερεχθείου.
Θωράκια Ναού Αθηνάς Νίκης.
Τη Ζωφόρο του Ναού Αθηνάς Νίκης
Τις Καρυάτιδες.
Πήλινα ειδώλια και αγγεία Ιερού Νύμφης.
Όλοι μας, παρά το δημόσιο διάλογο και τις έντονες αμφισβητήσεις, περιμέναμε με ανυπομονησία την ολοκλήρωση του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης, ώστε όλος ο πλούτος των ευρημάτων της Ακρόπολης και του Παρθενώνα να στεγαστεί και να εκτεθεί σωστά και με την μεγαλοπρέπεια που τους πρέπει, στις καλύτερες δυνατές συνθήκες (φωτισμού, τοποθεσίας, χώρου, φίλτρων αέρα και θεματικής συνέπειας), και έτσι να στερήσουμε από τους επίγονους του λόρδου Έλγιν από όλες τις αμφιλεγόμενες δικαιολογίες που προβάλλουν για να μπορούν να συνεχίσουν να κρατούν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα χωρισμένα από τα όμοιά τους και τον Παρθενώνα σε κατάσταση ακρωτηριασμού.
Επιτέλους, μετά την ολοκλήρωση του Νέου Μουσείου, μπορέσαμε να μεταφέρουμε τους καλλιτεχνικούς θησαυρούς του Παλαιού Μουσείου στο Νέο. Τρεις τεράστιοι γερανοί μετέφεραν, από τον Οκτώβριο του 2007 μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού του 2008, τα εκθέματα, κατάλληλα συσκευασμένα σε 4.500 μεγάλα κιβώτια. Ήταν η πρώτη φορά που αυτοί οι θησαυροί εγκατέλειπαν τον Ιερό βράχο. Ακόμα, όμως, δεν ήταν δυνατή η επίσκεψη στο Μουσείο, αφού πολλά έπρεπε να γίνουν για την σωστή έκθεση των καλλιτεχνημάτων, και αυτών που υπήρχαν στο Παλαιό Μουσείο και των άλλων που μεταφέρθηκαν από τους χώρους όπου φυλάσσονταν, αφού το Παλαιό Μουσείο είχε από πολύ καιρό κορεστεί.
Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης είναι επισκέψιμο από τον Ιούνιο του 2009. Όμως, το άλμπουμ για το Παλαιό Μουσείο της Ακρόπολης έχει ακόμα τη χρησιμότητά του για την ενημέρωση των επισκεπτών μας. Η απόφαση των υπεύθυνων για απαγόρευση της φωτογράφησης στο νέο μουσείο κάνει την παουσίασή του προβληματική. Δεν αμφιβάλλουμε πως θα είχαν σοβαρούς λόγους για να απαγορεύσουν την φωτογράφηση, ας μας επιτρέψουν όμως να τους επισημάνουμε πως οι καιροί έχουν αλλάξει, πως στον αιώνα της Πληροφορίας ό,τι δεν προβάλλεται διαδικτυακά δεν επιτυγχάνει την προβολή που του αξίζει. Φοβόμαστε πως, παρά τη θετική προβολή από τα Μέσα, στο διαδίκτυο επικρατεί η αρνητική προβολή του νέου μουσείου από τα προβλήματα και τον αντίλογο πριν και κατά την ανέγερσή του, παρά η θετική του προβολή από την αναμφισβήτητη αξία του. Ευτυχώς που η αμφιλεγόμενη απόφαση λήφθηκε δέκα περίπου μέρες μετά τα εγκαίνια, και στο μεταξύ είχαμε προλάβει να φωτογραφήσουμε αρκετά από τα εκθέματα. Εργαζόμαστε πάνω στις φωτογραφίες και σύντομα θα τις παρουσιάσουμε στο διαδίκτυο. Θα κάνουμε το παν ώστε το σημαντικότερο μουσείο για την Ιστορία της Τέχνης σε όλο τον κόσμο να γίνει γνωστό στους φίλους και επισκέπτες της πατρίδας μας, ώστε να μην υπάρχει ΟΥΤΕ ΕΝΑΣ επισκέπτης της Αθήνας που να παραλείψει να επισκεφθεί το Μουσείο μας. Θεωρούμε απαράδεκτο άλλα μουσεία, στην Ευρώπη και αλλού, με εκθέματα αξίας υποδεέστερης και εισιτήριο εισόδου υψηλότερο από αυτά του Μουσείου της Ακρόπολης, να δέχονται πολλαπλάσιους επισκέπτες! Μέχρι τότε, παρακαλούμε απολαύστε τις αρχαιότητες της Ακρόπολης στο παλιό τους "σπίτι".
(Φωτογραφίες: Μιχάλης Τζιώτης)
Επιλέξτε σελίδα του Άλμπουμ:
Μπορείτε να μεγεθύνετε τις φωτογραφίες κάνοντας κλικ.
Αίθουσα 2 (ΙΙ)Αετώματα και αναθήματα του πρώτου μισού του 6ου αιώνα (600-550 π.Χ.) Αέτωμα του Τρίτωνα, τρισώματου τέρατος, αέτωμα με την Αποθέωση του Ηρακλή, Σφίγγες, ο Μοσχοφόρος, και η Κόρη με το Ρόδι
Akr 35-36. Αέτωμα Πρωταρχικού Παρθενώνα
Το σώμα του δαίμονα, στολισμένο με ανάγλυφα πολύχρωμα λέπια, σχηματίζει έντονες καμπυλώσεις και καταλήγει σε μακριά ψαρίσια ουρά στη γωνία του αετώματος. Στον ήρωα έχει αποδοθεί το υπερφυσικού μεγέθους πώρινο κεφάλι αρ 6608 που βρέθηκε στην βόρεια πλαγιά της Ακρόπολης και εκτίθεται στην ίδια αίθουσα. |
|
Akr 35-Akr 36. Αέτωμα Πρωταρχικού Παρθενώνα
Δύο συμπλέγματα πώρινων γλυπτών που κοσμούσαν τα δύο σκέλη του αετώματος του πρωταρχικού Παρθενώνα. Οι μορφές προβάλλονται ολόγλυφες στο βάθος του αετώματος και διατηρούν άριστα την πλούσια ζωγραφιστή διακόσμηση. Το αριστερό σύμπλεγμα απεικονίζει την πάλη του Ηρακλή με τον θαλάσσιο δαίμονα Τρίτωνα. Σε πρώτο επίπεδο βρίσκεται ο Ηρακλής, ξαπλωμένος και γονατιστός στο δεξί του πόδι, με τα χέρια του αρχικά γύρω απ’ τον ανθρώπινο επάνω κορμό του αντιπάλου του και σε παράλληλη με αυτόν θέση. |
|
Akr 35-Akr 36. Αέτωμα Πρωταρχικού Παρθενώνα
Το δεξιό τμήμα του αετώματος καταλαμβάνει ένα σύμπλεγμα από τρεις μορφές γενειοφόρων ανδρών, ανθρώπινες ως τη μέση, που καταλήγουν σε φίδια. Η πρώτη από τις μορφές κρατά νερό, η δεύτερη φωτιά και η τρίτη ένα πουλί, σύμβολα των στοιχείων της φύσης. Πίσω από τη ράχη τους απλώνονται μεγάλα φτερά. Τα σύνολα επιστέφουν τα γωνιαία τμήματα της επαέτιας σίμης (υδρορρόης) του ναού που καταλήγουν σε ελικωτά ακρωτήρια. Στη βάση του αετώματος έχουν τοποθετηθεί μέλη από την οριζόντια σίμη. Είναι από μάρμαρο Υμηττού και φέρουν εγχάρακτη και ζωγραφιστή διακόσμηση με ανθέμια και άνθη λωτού (Δείτε Αίθουσα Ι, Akr 4572, Άνθος Λωτού). 2ο τέταρτο του 6ου αιώνα π.Χ. |
|
Akr 35-Akr 36. Αέτωμα Πρωταρχικού Παρθενώνα (Λεπτομέρεια)
Λεπτομέρεια των δύο από τις τρεις μορφές που αναφέρονται στην προηγούμενη φωτογραφία. |
|
Akr 6508. Υπερμεγέθης κεφαλή από πωρόλιθο συνδεδεμένη με τον Ηρακλή στο αέτωμα Akr 35-35
Διακρίνεται επίσης στο βάθος της φωτογραφίας ακριβώς από πάνω |
|
Akr 41. Πώρινο φίδι
Πώρινο φίδι με ανορθωμένο κεφάλι και μισάνοιχτο στόμα. Ανήκει στο αέτωμα Αkr 36 του Τρισώματου Δαίμονα, από τους βραχίονες και το στήθος του οποίου ξεφύτρωνε μαζί με άλλα που σώθηκαν σε θραύσματα. Εγχάρακτη και ζωγραφιστή διακόσμηση. 2ο τέταρτο του 6ου αιώνα π.Χ. |
|
Akr 624. Ο Μοσχοφόρος
Άγαλμα όρθιου γενειοφόρου νέου άνδρα, από μάρμαρο Υμηττού. Φορά κοντό ιμάτιο που πέφτει εμπρός συμμετρικά και στους ώμους του μεταφέρει ένα μοσχάρι για θυσία προς τη θεά. Το πρόσωπο ζωντανεύουν το μειδίαμα και η έκφραση των ματιών του, που οι κόρες τους αρχικά ήταν ένθετες, ίσως από ορεία κρύσταλλο. Με την τοποθέτηση του μοσχαριού που αγκαλιάζει την κεφαλή του νέου και με το χιαστί πλέξιμο των χεριών του ανθρώπου και των ποδιών του ζώου, ο καλλιτέχνης πέτυχε να εκφράσει την ιδιαίτερη σχέση ανάμεσά τους. Τμήμα της επιγραφής με το όνομα του αναθέτη σώθηκε στην βάση: [Ρόμβος]. Γύρω στα 570 π.Χ. |
|
Akr 624. Ο Μοσχοφόρος |
|
Akr 624. Ο Μοσχοφόρος |
|
Akr 2. Το «Κόκκινο Αέτωμα»
Την ονομασία του οφείλει στο έντονο κόκκινο χρώμα που διατηρήθηκε άριστα στην πώρινη χαμηλής ποιότητας επιφάνειά του. Ανήκε στη διακόσμηση μικρού αρχαϊκού κτηρίου της Ακρόπολης και έχει ως θέμα την πάλη του Ηρακλή με τον θαλάσσιο δαίμονα Τρίτωνα. Ο ήρωας, γονατισμένος στο δεξί του πόδι, έχει σχηματίσει κλοιό με τα χέρια του γύρω από τους ώμους και το στήθος του γενειοφόρου Τρίτωνα, ενώ εκείνος απλώνει ικετευτικά το δεξί του χέρι προς άλλη μορφή στα αριστερά που δεν σώθηκε. Δεύτερο τέταρτο του 6ου αιώνα π.Χ. |
|
Akr 9. Αέτωμα με θέμα την Αποθέωση του Ηρακλή
Πώρινο αέτωμα με θέμα την Αποθέωση του Ηρακλή, που κοσμούσε ένα μικρό αρχαϊκό κτήριο πάνω στην Ακρόπολη ή το αέτωμα του πρωταρχικού Παρθενώνα. Αριστερά εικονίζεται ένθρονος ο Δίας που υψώνει το αριστερό του χέρι για να υποδεχθεί τον ήρωα στον Όλυμπο, μετά την επιτυχή έκβαση των Άθλων του. Δίπλα του κάθεται η Ήρα σε μετωπική στάση. Προς αυτούς βαδίζει με γοργό βήμα ο Ηρακλής, φορώντας κοντό χιτώνα και τη λεοντή. Τον ακολουθεί μια μορφή με κοντό χιτώνα και δέρμα ζώου, που ταυτίζεται με την αγγελιαφόρο του Δία Ίριδα. Ανάμεσα στους θεούς και τον ήρωα υπήρχε μια άλλη θεϊκή μορφή που δεν σώζεται, ίσως η προστάτιδά του θεά Αθηνά. Η σύνθεση ζωντανεύει με τα έντονα χρώματα και τα λεπτοδουλεμένα κοσμήματα στις παρυφές των ενδυμάτων και επιστέφεται από ανάγλυφο και ζωγραφιστό κυμάτιο (αστράγαλος). 2ο τέταρτο του 6ου αιώνα π.Χ. |
|
Akr 9. Λεπτομέρεια του θρόνου του Δία |
|
Akr 55. Γενειοφόρος άνδρας
Γενειοφόρος άνδρας, ντυμένος με ιμάτιον, που προχωρεί προς τα δεξιά, με το χέρι εμπρός στο στήθος. |
|
Akr 55. Γενειοφόρος άνδρας (Μεγέθυνση)
Η μορφή ανήκει στο αέτωμα αρ. 9 με την αποθέωση του Ηρακλή. |
|
Akr 37 - 40. Δύο πώρινα πελώρια φίδια
Δύο πώρινα πελώρια φίδια που κοσμούσαν τις γωνίες αετώματος, ίσως του πρωταρχικού Παρθενώνα. Καθώς προχωρούν προς το κέντρο του αετώματος, το σώμα τους καμπυλώνεται και κουλουριάζει, ενώ τα κεφάλια τους - έχει σωθεί χωριαστά το κεφάλι του αριστερού - ήταν ανορθωμένα μεε ορθάνοιχτο το στόμα. Η επιφάνειά τους στολίζεται με ανάγλυφα ζωηρόχρωμα λέπια σε κόκκινο και πράσινο χρώμα. 2ο τέταρτο του 6ου αι. π.Χ. |
|
Akr 37 - 40. Δύο πώρινα πελώρια φίδια
Δύο πώρινα πελώρια φίδια που κοσμούσαν τις γωνίες αετώματος, ίσως του πρωταρχικού Παρθενώνα. Η επιφάνειά τους στολίζεται με ανάγλυφα ζωηρόχρωμα λέπια σε κόκκινο και πράσινο χρώμα. 2ο τέταρτο του 6ου αι. π.Χ.
|
|
Akr 630. Αναθηματικό άγαλμα σφίγγας
Αναθηματικό άγαλμα σφίγγας από νησιωτικό μάρμαρο. Έχει μετωπική στάση και θα ήταν άλλοτε στημένη σε ψηλή στήλη. Το πρόσωπο με τα μεγάλα μάτια και τα λεπτά χαρακτηριστικά πλαισιώνουν οι αστραγαλωτοί βόστρυχοι μαλλιών δεμένοι πίσω με ταινία. Τα πτίλα στο στήθος και τα φτερά στις καμπύλες φτερούγες είναι ζωγραφιστά (560-550 π.Χ.) |
|
Προθήκη Α': Πήλινα ειδώλια και προτομές
Τα πήλινα ειδώλια και οι προτομές που εκτίθενται στην προθήκη Α είναι χαρακτηριστικά δείγματα της αττικής κοροπλαστικής των αρχαϊκών χρόνων, που ακμάζει γύρω στα 520-480 π.Χ. Ήταν αναθήματα φτωχότερων πολιτών στο ιερό της Αθηνάς και μετά την περσική καταστροφή του 480 π.Χ. θάφτηκαν στις επιχώσεις του βράχου. Το υλικό της κατασκευής τους είναι ο αττικός πηλός. Πρωιμότερα παραδείγματα είναι οι χειροποίητες, σχηματοποιημένες γυναικείες μορφές, όρθιες ή καθιστές, οι οποίες κάποτε συνδυάζουν χειροποίητο σώμα με κεφαλή από μήτρα. Υπάρχουν επίσης χειροποίητα ειδώλια ζώων. Στην πλειονότητά τους τα ειδώλια είναι φτιαγμένα με μήτρα και φέρουν πολύχρωμη διακόσμηση με βάση το λευκό επίχρισμα και χρώματα κόκκινο, γαλάζιο, πράσινο και μαύρο για τον χρωματισμό της κόμμωσης, των ενδυμάτων και των χαρακτηριστικών του προσώπου. Επικρατούν δύο τύποι, η Κόρη που κρατεί προσφορά για την θεότητα και η Ένθρονη θεά. Συχνά οι κοινοί τύποι εμπλουτίζονται με στοιχεία χειροποίητα ή από μήτρα, ώστε οι μορφές είναι δυνατόν να ταυτιστούν από τα σύμβολά τους. Έτσι, ορισμένα ειδώλια παριστάνουν την Αθηνά με κράνος. Τα ειδώλια καθιστής θεάς έχουν συσχετιστεί με το λατρευτικό άγαλμα της Αθηνάς Πολιάδος, το ξόανο που στεγάζονταν στον αρχαίο ναό. Άλλο σημαντικό είδος πήλινου αναθήματος είναι η προτομή, δηλ. μια γυναικεία κεφαλή με στεφάνη στα μαλλιά, κολλημένη σε μία κατακόρυφη πλάκα με οπές στο άνω μέρος για ανάρτηση. |
|
Προθήκη Α': Πήλινα ειδώλια και προτομές (Λεπτομέρεια)
Δεύτερο ράφι: Akr 12285 εμπρός δεξιά, Akr 11670 εμπρός αριστερά, Akr 10510 πίσω δεξιά, Akr 10695 πίσω μέσον και Akr 11517 πίσω αριστερά |
|
Προθήκη Α': Πήλινα ειδώλια και προτομές (Λεπτομέρεια - Δεύτερο ράφι) |
|
Προθήκη Α': Πήλινα ειδώλια και προτομές (Λεπτομέρεια)
Πάνω ράφι. Προτομή Akr 12732 πρώτη και προτομή Akr 12762 δεύτερη στην γραμμή |
|
Προθήκη Α': Πήλινα ειδώλια και προτομές (Λεπτομέρεια)
Επάνω ράφι, από την αντίθετη κατεύθυνση απ' ό,τι η προηγούμενη φωτογραφία |
|
Προθήκη Α': Πήλινα ειδώλια και προτομές (Λεπτομέρεια - Δεύτερο ράφι) |
|
Προθήκη Α': Προτομή-Αφιέρωμα στην θεά Αθηνά |
|
Προθήκη Α': Προτομή-Αφιέρωμα στην θεά Αθηνά |
|
Προθήκη Α': Πήλινα ειδώλια και προτομές (Λεπτομέρεια - Μεσαίο ράφι) |
|
Προθήκη Α': Πήλινα ειδώλια και προτομές (Λεπτομέρεια - Κάτω ράφι)
Αναθηματικό ειδώλιο με αναπαράσταση τεσσάρων αλόγων που έσερναν τέθριππο. Θυμίζουμε πως τέθριππο ήταν άρμα συρόμενο από τέσσερα άλογα. |
|
Προθήκη Α': Πήλινα ειδώλια και προτομές (Λεπτομέρεια - Κάτω ράφι)
Αναθηματικό ειδώλιο με αναπαράσταση του Ηρακλή καλυμμένο από τη λεοντή. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Ηρακλής σκότωσε το λιοντάρι της Νεμέας, ένα άγριο θηρίο που τρομοκρατούσε όλη τη Νεμέα, στον πρώτο του Άθλο. Όταν συναντήθηκαν, ο Ηρακλής προσπάθησε να το χτυπήσει με τα βέλη του, αλλά διαπίστωσε πως το δέρμα του ζώου ήταν αδιαπέραστο από τις αιχμές των βελών του. Όταν το λιοντάρι του επιτέθηκε, ο ήρωας το χτύπησε με το ρόπαλο από ξύλο ελιάς και κατάφερε να το αγκαλιάσει με θανάσιμη λαβή γύρω από τον λαιμό του και να το σκοτώσει πνίγοντάς το. Μετά θέλησε να το γδάρει, για να χρησιμοποιήσει το τομάρι, αλλά ούτε μαχαίρι ούτε άλλο εργαλείο ήταν δυνατό να τρυπήσει ή να κόψει το τομάρι, "την λεοντή". Τα νύχια του λιονταριού αποδείχτηκε πως ήταν το μόνο μέσο για να γίνει δυνατό να τρυπήσει την λεοντή! Όταν ο ήρωας κατάφερε να γδάρει το νεκρό λιοντάρι, τύλιξε το σώμα του με το τομάρι, για να το κάνει άτρωτο ενάντια στα όπλα των εχθρών του, και πέρασε το δικό του κεφάλι μέσα σε αυτό του λιονταριού φορώντας το σαν κράνος. Το ειδώλιο της φωτογραφίας αναπαριστάνει ακριβώς αυτή τη λεπτομέρεια! |
|
Προθήκη Β': Πήλινοι Ανάγλυφοι Πίνακες
Πήλινοι πίνακες με ανάγλυφη και ζωγραφιστή διακόσμηση. Οι πίνακες ήταν ένα σημαντικό είδος μικροτεχνίας στην αρχαιότητα, άλλοτε με αναθηματικό και άλλοτε με ταφικό προορισμό. Οι ανάγλυφοι πίνακες της Ακρόπολης αποτελούν μέρος των αναθημάτων του ιερού. Έχουν κατασκευαστεί με χρήση μήτρας σε αττικά κοροπλαστικά εργαστήρια, γύρω στα 500-480 π.Χ. Άριστη είναι η διατήρηση της πολύχρωμης διακόσμησης με βάση το λευκό επίχρισμα. Έχουν χρησιμοποιηθεί γαλάζιο χρώμα για το βάθος, μαύρο, κόκκινο, πράσινο και κίτρινο για τα ενδύματα και τις άλλες λεπτομέρειες των μορφών. Στις γωνίες οι πίνακες φέρουν οπές για στερέωση σε τοίχους κτηρίων του ιερού. Ανάμεσα στα θέματα υπερτερεί η παράσταση της Αθηνάς στις διάφορες υποστάσεις της. Ως πολεμική θεότητα εικονίζεται πάνοπλη τη στιγμή που ανεβαίνει στο άρμα της. Άλλοτε η παράσταση δηλώνει την ειρηνική πλευρά της λατρείας της: η θεά αναπαύεται και κάνει σπονδή με φιάλη ή γνέθει («Αθηνά Εργάνη»). Άλλα θέματα συνδέονται με την Άρτεμη που λατρευόταν σε ιδιαίτερο ιερό στην Ακρόπολη, το Βραυρώνιο, και άλλα με την ηρωική μυθολογία (Ηρακλής). |
|
Akr 13030. Αναθηματική πήλινη πινακίδα
Κάτω ράφι, δεύτερο από αριστερά έκθεμα στην προηγούμενη φωτογραφία |
|
Προθήκη Β' (Λεπτομέρεια): Αναθηματική πήλινη πλάκα (Akr 13055) και τρεις κεφαλές (Akr 12442, 12443, 12448) |
|
|
Επιλέξτε σελίδα του Άλμπουμ:
|
|
