Το Παλαιό Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα
Εισαγωγή
Το Παλαιό Μουσείο της Ακρόπολης θεωρούνταν από τα σπουδαιότερα του κόσμου και οπωσδήποτε το πιο σημαντικό μουσείο με αναφορά στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό. Κτίστηκε πάνω στον βράχο της Ακρόπολης το 1874, σε τρόπο που να μην προσβάλλει αισθητικά τα μνημεία, ούτε να είναι ορατό από οπουδήποτε στην πόλη της Αθήνας.
Οι ανασκαφές που ακολούθησαν, στο τέλος του 19ου αιώνα, αποκάλυψαν τεράστιο πλούτο ευρημάτων που ήταν αδύνατο να εκτεθούν στον περιορισμένο χώρο του μουσείου. Έτσι, οι επιγραφές, τα μπρούτζινα, τα πήλινα και μια ποικιλία από άλλα ευρήματα βρίσκονται τώρα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, όπου μεταφέρθηκαν αρχικά για συντήρηση. Η κατάσταση επιβαρύνθηκε με την αποκαθήλωση των μαρμάρινων τεμαχίων από τις Ζωφόρους του Παρθενώνα (δηλαδή ό,τι απέμεινε από τη ληστρική επιδρομή του Έλγιν) και τη μεταφορά τους στο Παλαιό Μουσείο της Ακρόπολης, μαζί με τις Καρυάτιδες (τις μαρμάρινες κόρες που υποβάσταζαν το νότιο εξώστη του Ερέχθειου). που απομακρύνθηκαν από τη θέση τους για να προφυλαχτούν σε ειδική αεροστεγή προθήκη με ατμόσφαιρα αζώτου, γιατί η ατμοσφαιρική ρύπανση είχε προσβάλει την μαρμάρινη επιφάνεια και είχε καταστρέψει τις λεπτομέρειες των προσώπων τους.
Η συλλογή του Μουσείου περιλάμβανε:
Γλυπτά αναθήματα της Αρχαϊκής Περιόδου
Αετώματα Ναών που χρονολογούνται από την Αρχαϊκή Περίοδο
Αρχαϊκούς Ιππείς
Γλυπτά του αυστηρού ρυθμού.
Αετώματα - μετόπες Παρθενώνα.
Τη Ζωφόρο του Παρθενώνα.
Τη Ζωφόρο του Ερεχθείου.
Θωράκια Ναού Αθηνάς Νίκης.
Τη Ζωφόρο του Ναού Αθηνάς Νίκης
Τις Καρυάτιδες.
Πήλινα ειδώλια και αγγεία Ιερού Νύμφης.
Όλοι μας, παρά το δημόσιο διάλογο και τις έντονες αμφισβητήσεις, περιμέναμε με ανυπομονησία την ολοκλήρωση του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης, ώστε όλος ο πλούτος των ευρημάτων της Ακρόπολης και του Παρθενώνα να στεγαστεί και να εκτεθεί σωστά και με την μεγαλοπρέπεια που τους πρέπει, στις καλύτερες δυνατές συνθήκες (φωτισμού, τοποθεσίας, χώρου, φίλτρων αέρα και θεματικής συνέπειας), και έτσι να στερήσουμε από τους επίγονους του λόρδου Έλγιν από όλες τις αμφιλεγόμενες δικαιολογίες που προβάλλουν για να μπορούν να συνεχίσουν να κρατούν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα χωρισμένα από τα όμοιά τους και τον Παρθενώνα σε κατάσταση ακρωτηριασμού.
Επιτέλους, μετά την ολοκλήρωση του Νέου Μουσείου, μπορέσαμε να μεταφέρουμε τους καλλιτεχνικούς θησαυρούς του Παλαιού Μουσείου στο Νέο. Τρεις τεράστιοι γερανοί μετέφεραν, από τον Οκτώβριο του 2007 μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού του 2008, τα εκθέματα, κατάλληλα συσκευασμένα σε 4.500 μεγάλα κιβώτια. Ήταν η πρώτη φορά που αυτοί οι θησαυροί εγκατέλειπαν τον Ιερό βράχο. Ακόμα, όμως, δεν ήταν δυνατή η επίσκεψη στο Μουσείο, αφού πολλά έπρεπε να γίνουν για την σωστή έκθεση των καλλιτεχνημάτων, και αυτών που υπήρχαν στο Παλαιό Μουσείο και των άλλων που μεταφέρθηκαν από τους χώρους όπου φυλάσσονταν, αφού το Παλαιό Μουσείο είχε από πολύ καιρό κορεστεί.
Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης είναι επισκέψιμο από τον Ιούνιο του 2009. Όμως, το άλμπουμ για το Παλαιό Μουσείο της Ακρόπολης έχει ακόμα τη χρησιμότητά του για την ενημέρωση των επισκεπτών μας. Η απόφαση των υπεύθυνων για απαγόρευση της φωτογράφησης στο νέο μουσείο κάνει την παουσίασή του προβληματική. Δεν αμφιβάλλουμε πως θα είχαν σοβαρούς λόγους για να απαγορεύσουν την φωτογράφηση, ας μας επιτρέψουν όμως να τους επισημάνουμε πως οι καιροί έχουν αλλάξει, πως στον αιώνα της Πληροφορίας ό,τι δεν προβάλλεται διαδικτυακά δεν επιτυγχάνει την προβολή που του αξίζει. Φοβόμαστε πως, παρά τη θετική προβολή από τα Μέσα, στο διαδίκτυο επικρατεί η αρνητική προβολή του νέου μουσείου από τα προβλήματα και τον αντίλογο πριν και κατά την ανέγερσή του, παρά η θετική του προβολή από την αναμφισβήτητη αξία του. Ευτυχώς που η αμφιλεγόμενη απόφαση λήφθηκε δέκα περίπου μέρες μετά τα εγκαίνια, και στο μεταξύ είχαμε προλάβει να φωτογραφήσουμε αρκετά από τα εκθέματα. Εργαζόμαστε πάνω στις φωτογραφίες και σύντομα θα τις παρουσιάσουμε στο διαδίκτυο. Θα κάνουμε το παν ώστε το σημαντικότερο μουσείο για την Ιστορία της Τέχνης σε όλο τον κόσμο να γίνει γνωστό στους φίλους και επισκέπτες της πατρίδας μας, ώστε να μην υπάρχει ΟΥΤΕ ΕΝΑΣ επισκέπτης της Αθήνας που να παραλείψει να επισκεφθεί το Μουσείο μας. Θεωρούμε απαράδεκτο άλλα μουσεία, στην Ευρώπη και αλλού, με εκθέματα αξίας υποδεέστερης και εισιτήριο εισόδου υψηλότερο από αυτά του Μουσείου της Ακρόπολης, να δέχονται πολλαπλάσιους επισκέπτες! Μέχρι τότε, παρακαλούμε απολαύστε τις αρχαιότητες της Ακρόπολης στο παλιό τους "σπίτι".
(Φωτογραφίες: Μιχάλης Τζιώτης)
Επιλέξτε σελίδα του Άλμπουμ:
Μπορείτε να μεγεθύνετε τις φωτογραφίες κάνοντας κλικ.
Αίθουσα 4 (ΙV)Αρχαϊκά αναθήματα του τελευταίου τετάρτου του 6ου αιώνα (525-500 π.Χ.), Κόρες (η Κόρη με τον Πέπλο, η κοπέλα της Χίου και άλλες), ο Ιππέας Rampin και ο Πέρσης Ιππέας, ένας κυνηγετικός σκύλος και η Αθηνά Ενδοίος.
Akr 625. «Η Αθηνά του Ενδοίου»
Άγαλμα της Αθηνάς που βρέθηκε το 1821 στη Β. πλαγιά της Ακρόπολης. Η θεά είναι καθιστή σε θρόνο χωρίς ερεισίνωτο, με εγκοπές για πρόσθετα στηρίγματα των χεριών, και πατάει σε πλίνθο. Φορεί πολύπτυχο χιτώνα και αιγίδα με χάλκινα φίδια, άλλοτε ένθετα σε οπές, και μεγάλο γοργόνειο στο κέντρο. Παρά τη φθορά της επιφάνειας, η μορφή έχει αίσθηση ζωντάνιας, ασυνήθιστη στα καθιστά αγάλματα της αρχαϊκής εποχής. Από τη θέση εύρεσης και την έντονη διάβρωση της επιφάνειας που δείχνει μακρά έκθεση στο ύπαιθρο, ταυτίζεται με το άγαλμα που είχε δει κοντά στο Ερέχθειο ο Παυσανίας τον 2ο αιώνα μ.Χ., με την υπογραφή του γλύπτη Ενδοίου και του αναθέτη Καλλία. Το έργο χρονολογείται στα 530-525 π.Χ. |
|
Akr 665. Μαρμάρινο άγαλμα Kούρου
Παρά την εκτεταμένη φθορά στην κύρια όψη του από την πυρκαγιά της περσικής καταστροφής, διακρίνεται ακόμα, ιδιαίτερα στην πίσω πλευρά, ο ρεαλισμός στην απόδοση της μορφής με τα δυνατά, γεμάτα ζωή μέλη και τα ρευστά περιγράμματα του κορμού. Στον ίδιο κούρο αποδίδεται λίθινη βάση με επιγραφή [Κ]έτιος α[νέθεκεν...], όπου σώζονται τα πόδια ανδρικής μορφής από το ίδιο μάρμαρο. Τρίτο τέταρτο του 6ου αιώνα π.Χ. |
|
Akr 665. Μαρμάρινο άγαλμα Kούρου (Πίσω αριστερή πλευρά) |
|
Akr 665. Μαρμάρινο άγαλμα Kούρου (Πρόσθια Όψη)
Παρά την εκτεταμένη φθορά στην κύρια όψη του από την πυρκαγιά της περσικής καταστροφής... |
|
Akr 575-576. 678-580. 320. Τέσσερα ημίτομα αλόγων τεθρίππου (Άρμα συρόμενο από τέσσερα άλογα)
Τέσσερα ημίτομα αλόγων τεθρίππου από μάρμαρο Υμηττού, τα οποία προέρχονται από ένα αναθηματικό ή αρχιτεκτονικό ανάγλυφο. Ο ηνίοχος και ο δίφρος του άρματος αρχικά θα παριστάνονταν μετωπικά, ανάγλυφα ή ζωγραφιστά, στο φόντο που έχει χαθεί. (Στον ηνίοχο έχει αποδοθεί το τμήμα κεφαλής αρ. 637). Τα άλογα, με τις χαίτες τους διακοσμημένες με πράσινο χρώμα, σχηματίζουν συμμετρική σύνθεση: τα μεσαία είναι αντικρυστά ενώ τα ακραία κλίνουν τα κεφάλια προς τα έξω. Γύρω στα 570 π.Χ. |
|
Akr 575-576. 678-580. 320. Τέσσερα ημίτομα αλόγων τεθρίππου (Μετωπική άποψη)
Το τέθριππο ήταν άρμα συρόμενο από τέσσερα άλογα. |
|
Τέσσερα ημίτομα αλόγων τεθρίππου (Λεπτομέρεια)
Αιώνιος μυστηριώδης διάλογος μεταξύ των δύο μεσαίων αλόγων που έχουν στρέψει τα κεφάλια τους το ένα προς το άλλο. |
|
Akr 575-576. 678-580. 320. Τέσσερα ημίτομα αλόγων (Λεπτομέρεια)
Λεπτομέρεια της χαίτης του αλόγου προς τα δεξιά, όπως τα αντικρύζουμε |
|
Akr 143. Μαρμάρινος σκύλος
Από τις πιο εντυπωσιακές παραστάσεις ζώων. Πιθανότατα ήταν στημένος μαζί με ένα όμοιό του που σώζεται αποσπασματικά, στην είσοδο του ιερού της Βραυρωνίας Αρτέμιδος στη νοτιοδυτική πλευρά της Ακρόπολης. Λιπόσαρκο, με λυγισμένα τα σκέλη και τεντωμένο το κεφάλι, φαίνεται έτοιμο να ορμήσει μπροστά. Αξιοπρόσεκτη είναι η απόδοση της ανατομίας του ζώου και η εξαιρετική λείανση της επιφάνειας. Γύρω στο 520 π.Χ. |
|
Akr 143. Μαρμάρινος σκύλος
Μακριά από την αρχική του θέση, τώρα στο Μουσείο της Ακρόπολης, ο σκύλος συνεχίζει να παρέχει τις υπηρεσίες του προστατεύοντας με άγρυπνο μάτι τις Κόρες της Αίθουσας 4 (IV) |
|
Akr 143. Μαρμάρινος σκύλος (Λεπτομέρεια) |
|
Ακρ 145. Άγαλμα του λεγόμενου Θησέα
Γυμνός εφηβικός κορμός από σύμπλεγμα μοεφών σε πάλη. Το δεξί του χέρι ήταν υψωμένο για να χτυπήσει τον αντίπαλο, που τον έχει αππάξι από τον αριστερό του ώμο. Το θραύσμα Ακρ 370 από την κεφαλή γενειοφόρου άνδρα με το αριστερό χέρι άλλης μορφής στο λαιμό του αποδίδεται στον αντίπαλο του Θησέα, τον Προκρούστη. Γύρω στα 520 π.Χ. |
|
Ακρ 145. Άγαλμα του λεγόμενου Θησέα |
|
Ακρ 145. Άγαλμα του λεγόμενου Θησέα (Λεπτομέρεια με το χέρι του αντιπάλου στον ώμο) |
|
Akr 691. Μικρό, ακέφαλο άγαλμα Νίκης
Από νησιωτικό μάρμαρο. Πετά προς τα αριστερά, με ανοιχτά φτερά, ανασηκώνοντας με το χέρι τον λεπτό χιτώνα της. Τα μαλλιά ανεμίζουν πίσω στην πλάτη της. Γύρω στα 500 π.Χ. |
|
Akr 694. Άγαλμα φτερωτής Νίκης
Άγαλμα φτερωτής Νίκης που πετά προς τα αριστερά. Τα φτερά της που ανοίγουν στον αέρα είχαν τα πτίλα χρωματιστά. Ο απλός πέπλος της στερεωνόταν με μεταλλικά στοιχεία στους ώμους. Η έλλειψη όγκου που χαρακτηρίζει το έργο υποδηλώνει ίσως ότι ήταν ακρωτήριο ναού. Γύρω στα 480 π.Χ. |
|
Akr 694. Άγαλμα φτερωτής Νίκης |
|
Akr 1342. Ανάγλυφη πλάκα με παράσταση Ηνιόχου
Η μορφή εικονίζεται τη στιγμή που ανεβαίνει στο άρμα με το ένα πόδι στον δίφρο, κρατώντας τα χαλινάρια των αλόγων. Φορά χιτώνα και ιμάτιο ριγμένο στους ώμους και έχει τα μαλλιά δεμένα σε κρωβύλο. Δεν είναι βέβαιο αν αποδίδει άνδρα ή γυναίκα, γι’ αυτό έχει ερμηνευτεί ως Άρτεμις ή Απόλλωνας. Η πλάκα συνδέεται με εκείνη του Ερμή (Ακρ 1343), με την οποία ίσως αποτελούσε συνεχή ζωφόρο. Τα γλυπτά αυτά, μαζί με άλλα θραύσματα, έχουν αποδοθεί στον διάκοσμο του Αρχαίου Ναού της Αθηνάς. Τελευταίο τέταρτο του 6ου αιώνα π.Χ. |
|
Akr 617. Μικρό μαρμάρινο κεφάλι
Πιθανώς από άγαλμα ιππέα, που στρέφει δεξιά σε όψη τριών τετάρτων. Οι βόστρυχοι στο μέτωπο αποδίδονται ως κυματιστή, ενιαία μάζα και τα μάτια είναι ελαφρώς λοξά. Φορά στεφάνη που αρχικά είχε ζωγραφισμένο σχέδιο. 560-550 π.Χ. |
|
Akr 617. Μικρό μαρμάρινο κεφάλι |
|
Akr 654. Κεφαλή Κόρης ή σφίγγας
Από παριανό μάρμαρο. Πάνω από την κυματιστή μάζα των μαλλιών διατηρούνται ίχνη χαμηλής στεφάνης. Κοντά στην τεχνοτροπία του γλύπτη του Ιππέα Rampin, γύρω στα 560 π. Χ. |
|
Akr 654. Κεφαλή Κόρης ή σφίγγας (Προφίλ) |
|
Akr 629. Ένας από τους τρεις γραφείς
Μαζί με τα ακόλουθα Akr 144 και146, ομάδα τριών γραφέων από υμήττειο μάρμαρο, έργα του ίδιου γλύπτη αττικού εργαστηρίου, που χρονολογούνται στο τέλος του 6ου αιώνα π.Χ. Και οι τρεις μορφές είναι καθιστές σε δίφρους, φορούν ιμάτιο που πέφτει από τον αριστερό ώμο, τυλιγμένο γύρω από τα πόδια και σανδάλια, αρχικά δηλωμένα με χρώμα. Οι δύο μικρότεροι κρατούν στα γόνατά τους τετράπλευρο αντικείμενο (πυξίον, δελτίον ή πινάκιον), όπου έγραφαν με γραφίδα (στύλος). Στον μεγαλύτερο γραφέα ήταν πρόσθετο, στερεωμένο στις οπές στα γόνατα. Το κεφάλι του γενειοφόρου γραφέα Ακρ 629, το πρόσωπο με τα μαλλιά και ο λαιμός, είναι γύψινο αντίγραφο του πρωτότυπου που βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου και που αρχικά ανήκε στην Συλλογή Fauvel. Η κορυφή του είναι πρόσθετο κομμάτι που είχε στερεωθεί με κόλλα στην εποχή της κατασκευής του γλυπτού. Η ερμηνεία των γραφέων δεν είναι βέβαια: ήταν ίσως ταμίες, καταλογείς ίππων ή γραμματείς. |
|
Akr 629. Ένας από τους τρεις γραφείς |
|
Akr 144,146. Οι δύο από την ομάδα τριών γραφέων |
|
|
Επιλέξτε σελίδα του Άλμπουμ:
|
|
