Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών
Το Αρχαιολογικό Μουσείο των Δελφών θεωρείται πως είναι ένα από τα τρία σπουδαιότερα μουσεία, μαζί με αυτά της Αθήνας και του Ηρακλείου. Όπως και το σύνολο σχεδόν των ελληνικών μουσείων, βρίσκεται και αυτό στον ίδιο τον τόπο όπου αποκαλύφθηκαν και ανασύρθηκαν τα ευρήματα που εκθέτονται σε αυτό, οπότε ο θρησκευτικός και/ή ο πολιτισμικός τους ρόλος αναδεικνύεται με τρόπο ξεχωριστό.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο των Δελφών άνοιξε για πρώτη φορά τις θύρες του στο κοινό το 1903. Από τότε έχουν περάσει περισσότερα από 100 χρόνια συνεχούς λειτουργίας του, με εξαίρεση την περίοδο της γερμανικής κατοχής της πατρίδας μας. Σήμερα θεωρείται ως ένα από τα σπουδαιότερα ελληνικά αρχαιολογικά μουσεία. Έχει υποστεί αρκετές ανακαινίσεις και τα εκθέματα έχουν εκτεθεί σε τέσσερις διαφορετικές εκθέσεις που αντικατόπτριζαν τις επιστημονικές γνώσεις και τις αισθητικές αντιλήψεις καθώς αυτές εξελίσσονταν όλο τον 20ο αιώνα. Η σπουδαιότητα των εκθεμάτων, όμως, από αρχαιολογικής και αισθητικής απόψεως, θεωρήθηκε πάντα ως το μεγάλο πλεονέκτημα του Μουσείου.
Σύμφωνα με την κα Ροζίνα Κολώνια, αρχαιολόγο, προϊσταμένη της Ι’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, «...τα δελφικά εκθέματα μιλούν μόνα τους κι επιβάλλονται με τη δική τους δύναμη, καθηλώνουν τον επισκέπτη και τον καλούν κάθε φορά να τα θαυμάσει αφήνοντας τη χάρη, αλλά και το αίνιγμα να πλανώνται γύρω τους. Μολονότι αποτελούν ένα μικρό, αλλά αντιπροσωπευτικό τμήμα των αφιερωμάτων που είδε ο Παυσανίας στους Δελφούς και των πολύ περισσότερων που πλημμύριζαν το ιερό στα χρόνια της ακμής του, παραμένει αναμφισβήτητο ότι τα δελφικά εκθέματα εξακολουθούν να σαγηνεύουν με τον πλούτο, την ποικιλότητα και την ομορφιά τους. Και στην πρόκληση τους ανταποκρίθηκαν κορυφαία αναστήματα της αρχαιολογίας χαρίζοντάς μας αμέτρητες σελίδες δελφικής βιβλιογραφίας. Ολόκληρη Σχολή, η "δελφική», δημιουργήθηκε για τη μελέτη, την ταύτιση και την ανάδειξη των θησαυρών του ιερού. Οι Δελφοί συμπεριλήφθηκαν σε εγχειρίδια αρχαιολογίας, στόλισαν λευκώματα τέχνης, μερικά από τα δελφικά ευρήματα, όπως ο θησαυρός των Σιφνίων, αποτέλεσαν σταθμούς στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής τέχνης και άλλα, ακόμη και σήμερα, αν και έχουν περάσει πάνω από εκατό χρόνια από τότε που ξαναήλθαν στο φως, συνεχίζουν να βρίσκονται στο επίκεντρο επιστημονικών συζητήσεων με τα αναπάντητα ερωτήματα της ταύτισης και της ερμηνείας τους. Αλλά το κυριότερο δεν παύουν να ενθουσιάζουν το πλατύ κοινό που συρρέει κατά πλήθη, όπως οι αρχαίοι προσκυνητές, για να θαυμάσει τα μνημεία των Δελφών». (© Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση)
Οι φωτογραφίες θα εισάγονται βαθμιαία στο προσεχές μέλλον.
Επιλέξτε σελίδα του Άλμπουμ:
Μπορείτε να μεγεθύνετε τις φωτογραφίες κάνοντας κλικ.
Οι κρυμμένοι θησαυροί: Τα χρυσελεφάντινα αγάλματα (Αίθουσα 4)Οι «αποθέτες» με τα πολύτιμα αφιερώματα
Στις μαρτυρίες των αρχαίων συγγραφέων, κυρίως του Ηροδότου, για τα μυθικής αξίας δώρα που χάρισαν στον Απόλλωνα πλούσιοι ηγεμόνες της Ανατολής, όπως ο Γύγης και ο Κροίσος της Λυδίας ή ο Μίδας της Φρυγίας, ήλθε να προστεθεί το 1939, πολλά χρόνια μετά το τέλος της «μεγάλης ανασκαφής» του ιερού, ένα ανέλπιστο ανασκαφικό εύρημα. Κάτω από τις πλάκες της «ιεράς οδού», μπροστά από τη στοά των Αθηναίων, βρέθηκαν από τους Γάλλους αρχαιολόγους δύο λάκκοι, γεμάτοι με αντικείμενα από πολύτιμα υλικά (χρυσό, ελεφαντόδοντο, ασήμι, χαλκό), που χρονολογούνταν από τον 8ο έως τον 5ο αι. π.Χ.: θραύσματα από τρία τουλάχιστον χρυσελεφάντινα αγάλματα, πολυάριθμα ελάσματα από ένα σφυρήλατο ασημένιο ταύρο σε φυσικό μέγεθος, άπειρα ανάγλυφα πλακίδια από ελεφαντόδοντο, τρία έξοχα έργα της μικρής χαλκοπλαστικής του 5ου αι. π.Χ. (περιέχονται σε άλλη σελίδα του άλμπουμ μας), αλλά και ταπεινά αναθήματα όπλων και αγγείων βρέθηκαν ανακατεμένα με χώμα, κάρβουνα και στάχτες. Η ανασκαφή έδειξε ότι όλα τα ευρήματα προέρχονταν από αφιερώματα που είχαν θαφτεί, αφού είχαν υποστεί σοβαρές ζημιές από την καταστροφή του οικοδομήματος όπου φυλάσσονταν ως τα μέσα του 5ου αι. π.Χ. Σύμφωνα με τα ήθη της εποχής, τα αφιερώματα, αντίθετα με τα συμβαίνοντα σήμερα, δεν επιτρεπόταν με κανένα τρόπο να καταστραφούν, να διαχωριστούν σε 'ποιοτικά' ή 'κατώτερης ποιότητας', να μετατραπούν σε πολύτιμο μέταλλο, ή να απομακρυνθούν από το ιερό, γι' αυτό οι ιερείς τα έθαψαν μέσα στον χώρο του Μαντείου.
Ύστερα από πολύχρονες συντηρήσεις τα χιλιάδες θραύσματα των δύο λάκκων - «αποθετών» ανασυγκροτήθηκαν στη μορφή των σημερινών εκθεμάτων που μας δίνουν μια εικόνα του πλούτου των αναθημάτων του ιερού στα αρχαϊκά και τα πρώιμα κλασικά χρόνια. Τα περισσότερα είναι έργα ιωνικών εργαστηρίων και φαίνεται ότι προέρχονται από τις πλούσιες πόλεις της Ιωνίας (Μίλητο, Έφεσο, Σάμο). Τα υπολείμματα των χρυσελεφάντινων αγαλμάτων, αν και δεν διατηρούν την αρχική τους όψη, αποτελούν σχεδόν μοναδικά δείγματα μιας σπάνιας τεχνικής της γλυπτικής που συνδύαζε το γλυπτό ελεφαντόδοντο και το σφυρήλατο χρυσό στερεωμένα σε ξύλινο πυρήνα και που, όπως γνωρίζουμε από τις αρχαίες φιλολογικές πηγές, χρησιμοποίησαν οι γλύπτες τον 6ο και 5ο αιώνα π.Χ. για τα λατρευτικά αγάλματα, όπως ο Φειδίας για την Αθηνά στον Παρθενώνα και το Δία στην Ολυμπία.
Τα χρυσελεφάντινα αγάλματα
Τα χρυσελεφάντινα αγάλματα αποτελούσαν μια σύνθεση μορφών που απέδιδε τη δηλιακή τριάδα (Απόλλων, Άρτεμις, Λητώ). Τα πρόσωπα, παρά τη συμπλήρωση μεγάλου τμήματος με κερί, διατηρούν τα χαρακτηριστικά τους: αμυγδαλωτά μάτια και τοξωτά φρύδια που αποδίδονταν με βαθιές εγχαράξεις και ένθετο υλικό, έντονα ζυγωματικά και σαρκώδη χείλη. Στον κορμό του αγάλματος στερεώνονταν χρυσά ή επίχρυσα ελάσματα με σφυρήλατη διακόσμηση που απέδιδαν τα μαλλιά, το ένδυμα, τα κοσμήματα και άλλες λεπτομέρειες, ενώ τα γυμνά μέρη του σώματος ήταν από ελεφαντοστό. Οι δύο χρυσές σφυρήλατες ταινίες με τις ανάγλυφες παραστάσεις στόλιζαν το ρούχο της καθιστής μορφής (Έχει όμως διατυπωθεί και η άποψη πως μπορεί να ανήκαν στο άγαλμα της Άρτεμης, μια και η διακόσμηση των ταινιών είναι αποκλειστικά βασισμένη σε ζώα, πραγματικά ή φανταστικά). Στερεώνονταν στον πυρήνα του αγάλματος με ασημένια καρφιά, που η κεφαλή του σχημάτιζε επιχρυσωμένο ρόδακα γεμισμένο με σμάλτο. Θεωρούνται έργα ιωνικών εργαστηρίων του 6ου π.Χ. αι.
Το κεφάλι του χρυσελεφάντινου αγάλματος που πιθανόν παρίστανε τον Απόλλωνα
Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα.
Στο ξύλινο κορμό του αγάλματος στερεώνονταν χρυσά ή επίχρυσα ελάσματα με σφυρήλατη διακόσμηση που απέδιδαν το ένδυμα, τα μαλλιά, τα κοσμήματα και άλλες λεπτομέρειες, ενώ το κεφάλι και τα άλλα γυμνά μέλη του σώματος, όπως τα πόδια και τα χέρια ήταν από ελεφαντοστό. Τα μάτια και τα βλέφαρα της μορφής ήταν ένθετα. Η μορφή ήταν μάλλον καθισμένη σε θρόνο και σύμφωνα με πιθανή ερμηνεία αποτελούσε μαζί με τα άλλα δύο χρυσελεφάντινα αγάλματα μια σύνθεση που απέδιδε τη δηλιακή τριάδα (Απόλλων, Άρτεμις και Λητώ). Μεγάλο μέρος του προσώπου έχει συμπληρωθεί με κερί. Ιωνικό έργο του 6ου αι. π.Χ. |
|
Το κεφάλι του χρυσελεφάντινου αγάλματος που πιθανόν παρίστανε τον Απόλλωνα |
|
Το κεφάλι του χρυσελεφάντινου αγάλματος που πιθανόν παρίστανε τον Απόλλωνα
Τα τοξωτά φρύδια και τα αμυγδαλωτά μάτια αποδίδονταν με ένθετο υλικό στερεωμένο σε βαθειές εντομές. |
|
Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα
2. Χρυσά ελάσματα με έκτυπη κυματοειδή διακόσμηση- αποδίδουν τους μακρούς πλοκάμους και καταλήγουν στο στήθος. |
|
Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα
12. Χρυσή ταινία-διάδημα με έκτυπους ρόδακες που συγκρατούνται στο κέντρο με ασημένια καρφιά. |
|
Χρυσελεφάντινα αγάλματα: 35. Χρυσά άνθη κατασκευασμένα από ελάσματα. Πιθανώς διακοσμούσαν κιβωτίδια ή έπιπλα. 6ος αι. π.Χ. |
|
Χρυσελεφάντινα αγάλματα: 35. Χρυσό άνθος κατασκευασμένο από ελάσματα. Πιθανώς διακοσμούσε κιβωτίδια ή έπιπλα. 6ος αι. π.Χ. |
|
Χρυσελεφάντινα αγάλματα: 35. Χρυσό άνθος κατασκευασμένο από ελάσματα. Πιθανώς διακοσμούσε κιβωτίδια ή έπιπλα. 6ος αι. π.Χ. |
|
Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα
9. Ελεφαντοστέινα πόδια του αγάλματος |
|
Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα
9. Ελεφαντοστέινο αριστερό πόδι του αγάλματος |
|
Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα: Χρυσές ταινίες (A)
7. Χρυσές ταινίες με έκτυπες παραστάσεις που κοσμούσαν το ένδυμα του θεού. Πλαισιώνονται επάνω και κάτω από ρόδακες και διαιρούνται σε οκτώ τετράγωνα διόχωρα που το καθένα διακοσμείται με ένα ζώο πραγματικό ή μυθικό: αίγαγρο, φτερωτό άλογο, γρύπα, ταύρο, λιοντάρι με τη λεία του, πάνθηρα, αντιλόπη και σφίγγα. Τα τετράγωνα περιβάλλονται από επίθετους χρυσούς ρόδακες. Σύμφωνα με την τεχνοτροπία, το πνεύμα και την εκτέλεση του έργου φαίνεται πως κάθε ταινία φιλοτεχνήθηκε από διαφορετικό τεχνίτη.
8. Χρυσές ταινίες με έκτυπη παράσταση ρόδακα που κοσμούσαν το ένδυμα του θεού.
Σημ. Οι τέσσερις φωτογραφίες στην ίδια στήλη από κάτω δείχνουν τα τέσσερα τμήματα στα οποία χωρίζεται αυτή η ταινία |
|
Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα: Χρυσές ταινίες Δ)
7. Χρυσές ταινίες με έκτυπες παραστάσεις που κοσμούσαν το ένδυμα του θεού. Πλαισιώνονται επάνω και κάτω από ρόδακες και διαιρούνται σε οκτώ τετράγωνα διόχωρα που το καθένα διακοσμείται με ένα ζώο πραγματικό ή μυθικό: αίγαγρο, φτερωτό άλογο, γρύπα, ταύρο, λιοντάρι με τη λεία του, πάνθηρα, αντιλόπη και σφίγγα. Τα τετράγωνα περιβάλλονται από επίθετους χρυσούς ρόδακες. Σύμφωνα με την τεχνοτροπία, το πνεύμα και την εκτέλεση του έργου φαίνεται πως κάθε ταινία φιλοτεχνήθηκε από διαφορετικό τεχνίτη.
8. Χρυσές ταινίες με έκτυπη παράσταση ρόδακα που κοσμούσαν το ένδυμα του θεού.
Σημ. Οι τέσσερις φωτογραφίες στην ίδια στήλη από κάτω δείχνουν τα τέσσερα τμήματα στα οποία χωρίζεται αυτή η ταινία |
|
(Α1) Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα: Χρυσές ταινίες
Το πρώτο ζεύγος σχεδίων (διαχώρων) της ταινίας στα αριστερά (δείτε πιο επάνω): Άγριος τράγος και φτερωτό άλογο |
|
(Δ1) Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα: Χρυσές ταινίες
Το πρώτο ζεύγος σχεδίων (διαχώρων) της ταινίας στα δεξιά (δείτε πιο επάνω): Φτερωτό άλογο και άγριος τράγος |
|
(Α2) Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα: Χρυσές ταινίες
Το δεύτερο ζεύγος σχεδίων (διαχώρων) της ταινίας στα αριστερά (δείτε πιο επάνω): Λιοντάρι που κατασπαράζει τη λεία του και Γρύπας |
|
(Δ2) Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα: Χρυσές ταινίες
Το δεύτερο ζεύγος σχεδίων (διαχώρων) της ταινίας στα δεξιά (δείτε πιο επάνω): Γρύπας και Πάνθηρας |
|
(Α3) Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα: Χρυσές ταινίες
Το τρίτο ζεύγος σχεδίων (διαχώρων) της ταινίας στα αριστερά (δείτε πιο επάνω): Ταύρος και Λιοντάρι με δύο ελαφοειδή στην πλάτη του |
|
(Δ3) Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα: Χρυσές ταινίες
Το τρίτο ζεύγος σχεδίων (διαχώρων) της ταινίας στα δεξιά (δείτε πιο επάνω): Λιοντάρι με δύο ελαφοειδή στην πλάτη του και Ταύρος |
|
(Α4) Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα: Χρυσές ταινίες
Το τέταρτο ζεύγος σχεδίων (διαχώρων) της ταινίας στα αριστερά (δείτε πιο επάνω): Ελάφι και Σφίγγα |
|
(Δ4) Τμήματα από χρυσελεφάντινο άγαλμα ανδρικής μορφής, πιθανόν του Απόλλωνα: Χρυσές ταινίες
Το τελευταίο ζεύγος σχεδίων (διαχώρων) της ταινίας στα δεξιά (δείτε πιο επάνω): Σφίγγα και ελάφι |
|
1. Κεφάλι χρυσελεφάντινου γυναικείου αγάλματος με χρυσό διάδημα, πιθανόν της θεάς Άρτεμης.
Μαζί με τα άλλα δύο χρυσελεφάντινα αγάλματα αποτελούσε μια σύνθεση μορφών που απέδιδε τη δηλιακή τριάδα (Απόλλων, Άρτεμις, Λητώ). |
|
Κοσμήματα του αγάλματος
2. Δύο χρυσά ελάσματα σε μορφή ρόδακα προσαρμοσμένα με κεντρικό καρφί πάνω σε ελεφαντοστό κοσμούσαν ως ενώτια το λοβό των αυτιών της εικονιζόμενης μορφής.
3. Χρυσό μηνοειδές κόσμημα που διακοσμείται με έκτυπες συνεχόμενες σπείρες. |
|
2. Δύο χρυσά ελάσματα σε μορφή ρόδακα προσαρμοσμένα με κεντρικό καρφί πάνω σε ελεφαντοστό κοσμούσαν ως ενώτια το λοβό των αυτιών της εικονιζόμενης μορφής |
|
Κοσμήματα και το χέρι του αγάλματος
3. Χρυσό μηνοειδές κόσμημα που διακοσμείται με έκτυπες συνεχόμενες σπείρες
4. Περιδέραιο που αποτελείται από χρυσές ψήφους σε σχήμα κεφαλής λιονταριού, στερεωμένες με καρφιά πάνω σε χάλκινο έλασμα.
5. Το δεξί χέρι του ελεφαντοστέινου αγάλματος της θεάς που κρατούσε σκήπτρο. Αποτελείται από δύο προσαρμοσμένα μεταξύ τους μέρη.
6. Δύο χρυσά βραχιόλια από σφυρήλατο έλασμα. Στη μέση της κυρτής επιφάνειας ταινία με εγχάρακτη διακόσμηση. |
|
Χρυσελεφάντινα αγάλματα: 10. Χρυσό τετράγωνο έλασμα με έκτυπη παράσταση γρύπα, στερεωμένο με καρφιά πάνω σε χάλκινη πλάκα που κοσμούσε το ένδυμα της μορφής ως επιστήθιο κόσμημα. |
|
Χρυσελεφάντινα αγάλματα
21: Οστέινο ζεύγος ποδιών με λεπτά περίτεχνα σανδάλια που ανήκει σε γυναικείες μορφή. |
|
Χρυσελεφάντινα αγάλματα
23: Οστέινο ζεύγος ποδιών με λεπτά περίτεχνα σανδάλια που ανήκει σε γυναικείες μορφή. |
|
Χρυσελεφάντινα αγάλματα
25. Οστέινο σύμπλεγμα δύο σφιγγών με κοινό κεφάλι από διακόσμηση επένδυσης σκεύους. |
|
Χρυσελεφάντινα αγάλματα: 15-17. Κεφαλές από ελεφαντοστό |
|
|
Επιλέξτε σελίδα του Άλμπουμ:
|
|
